Dünya'da ve Ülkemizde İlk Kaçış Oyunları

Gökhan Koçak Blogger'da sunulduğumuz dünyada ve ülkemizde ilk odadan kaçış oyunu anlatıyoruz. Kaçış oyunların ilk bulgunun Antik Yunan dönemlerde labirentte kaçışlarda rastlanıyordu. 1980'li ve 90'lı yıllarda televizyondaki yarışma programındaki odadan kaçış oyunun gerçekleştirileceği belirtiliyordu. 1970'ler, 1980'ler ve 1990'lar dönemlerde hiçbir odadan kaçış bilgisayar oyunun geliştiremedikleri ve bu oyunun ROM ile kesin bilinmediği belirtmektedir. Tek bulgu olan eski 8-bit bilgisayara Eski Bilgisayar Öykünme Merkezi (TOSEC) veritabanı bulunmaktadır. 2001'de deneysel olarak odadan kaçış oyunu olan MOTAS başlanmış 2004'te Crimson Room adlı ticari odadan kaçış oyunu yayınlanmıştır. Dünya'da ilk gerçek kaçış oyunu Temmuz 2007'de Japonya'da başlanmıştır ve ülkemizde ilk olarak 2013'te İstanbul'da başlanmıştır.

Televizyon yarışma programları

1980 yılında İngiltere'de BBC 1'nin yarışma programı The Adventure Game yayınlandı ve kaçış oyunu gerçekleştirilmiş 1986'da bu programdan ayrıldı. Diğer yarışma programlardan Now Get Out of That, The Crystal Maze, Fort Boyard (Hazine Adası) ve Knightmare içermektedir.

8-bit dönemlerde odadan kaçış oyunun bulunması

Kaçış oyunları bildiğimiz kadarıyla TOSEC veritabanında çok az sayıda oyun bulunmaktadır. Apple II oyunu olan Deathmaze 5000 ve Escape from Rungistan oyunun kısmen odadan kaçış gözüküyordu. 1983'te Star Arthur Legend - Planet Mephius adlı ilk nokta tıkla oyunu FM-7 platforma T&E Software tarafından geliştirildi. 1988'de John Wilson'in Behind Closed Doors adlı interaktif kurgu ZX Spectrum oyununda kaçış olarak oyuncular tuvalette mahsur kalmaktadır. 1983-1995 yıllar arasında NES/Famicom oyunların hiç odadan kaçış oyunu geliştirilemedi. Fakat, Mayıs 2019'da Nescape adlı 8-bit odadan kaçış oyunu evden yapıldığı (Homebrew) ve retro oyunun kaçış oyunu hayrete düşmüştür.

İlk kaçış oyun iddiası

1993 yılında Cyan Worlds'ün yayınlanan Myst ve The 7th Guest adlı macera bulmaca oyunun geliştiricilere "odadan kaçış" iddiası bulunmuş ve oyuncuların manzara boyunca ipuçları aramasını gerektirir. Vox yazarı Alex Abad-Santos, daha açık keşiflere sahip macera oyunlarının "fazla amaçsız" olabileceğini, kaçış odası oyunlarının çekiciliğinin ise yakınlıklarından ve dar dünyalarından kaynaklandığını belirtti. 1996'da internet tarayıcı oyunun gelmesi sonucu hiçbir kaçış oyunu yoktur. 2001'de Google ve diğer arama motorlarda escape game araması yapınca hiç odadan kaçış oyunu bulunamamaktadır.

İlk deneysel odadan kaçış oyunu

MOTAS (ilk deneysel odada kaçış oyunu) :

Dünyanın ilk deneysel odadan kaçış oyunu, MOTAS

Kasım 2001'de Hollandalı bilgisayar programcısı Jan Albartus ilk deneysel odadan kaçış oyunu Zaman ve Uzayın Gizemi (The Mystery of Time and Space, MOTAS) yapılmıştır. 2002 yılından beri albartus.com sitesiyle MOTAS oyunu yer almış ve 2016'a kadar bu siteden oynanılmıştır. 2003'te 13 bölüm oluşurken. 2007'de yeni bölüm eklenmiştir. Son olarak Mayıs 2008'de güncellendi ve 20 bölüm genişletti. MOTAS oyunun 2016'a kadar Jan Albartus internet sitesinden oynanılmakta ve Ekim 2019'a kadar 20 bölüme kadar internette hiçbir yerde bulunamamaktadır. MOTAS oyunun sonsuza dek oynanılması için forumda internet sitede 13 bölüme kadar bulunuyordu. Ekim 2019'da BlueMaxima'nın Flashpoint ile MOTAS oyunun 20 bölümü tamamlanarak sonsuza dek oynanılmıştır. Ek olarak Manipulator of Time and Space (MOTAS) cihazı kurgusal zaman yolculuk manipülatörüdür.  MOTAS oyunun level düzenleyici mevcut.

Şaşırtıcı olarak Google'daki motas diye aratınca sonuçta ilk sırada MOTAŞ bilinen Malatya otobüsleri falan görsellerde görünüyordu.

Chasm :

Chasm macera bulmaca oyunu, kaçışı oyuna iddia ediliyor

Chasm, 2002'de Transience tarafından geliştirilen iddia edilen ikinci deneysel kaçış oyunu. Chasm ile kanyondaki fizik ve mantık bulmacayı çözerek kaçış yapabilirsiniz.

Droom (kaybolan deneysel 3 boyutlu odadan kaçış oyunu) :

İlk 3 boyutlu deneysel odadan kaçış oyunu, şu an kayboldu

Droom, Ekim 2002'de Higo Yoshiyuki tarafından geliştirilen ilk deneysel 3 boyutlu kaçış oyunudur. Oyunu oynamak için Cult3D Viewer, Flash Player ve QuickTime eklentisi gerekiyor. Internet Explorer 5 ve üzeri ve Netscape Navigator 4.x sürümün tarayıcısıyla oyunu sorunsuzca oynuyordu. Fakat, Mozilla Firefox, Google Chrome, Microsoft Edge ve Opera tarayıcılarda uyumlu değil ve bazılarda çalışmıyordu. Bu oyun Higopage internet sitesinden 2012'in yazına kadar oynanılıyordu. Bu oyunun indirilecek olan Cult3D Viewer eklentisi, 2013'ün sonlarında Cult3D internet sitenin kapanması sonucu artık indirilemiyor, fakat şu an Internet Archive indirebiliyordu. QuickTime ve Adobe Flash Player artık indirilemiyor ancak, güvenlik açığı fazladır. Wayback Machine'deki Droom oyun sayfasında dosya bileşenini kaydedilemedi ve bu nedenle kayıptır. Droom oyunun kaynak dosyaları alabilmesi için Higopage internet site yöneticisine internette maili bulamadı ve iletişime geçemediler. Sonsuza dek oynanılması için Flashpoint'in Discord'dan istek gönderilmesi gerekmektedir. Higopage internet sitesinin ana sayfasında Temmuz 2010'a kadar Droom kaçış oyunun bağlantısı kaybolmuş ve bu oyunun sayfasının 2012'in yazına kadar kaldırılmıştır. Çevrimiçi oyunun kapanması sonucu kaçış oyun kayıp ve oyunu oynayacak internette hiçbir yerde bulamıyordu. Wayback Machine arşivlenmiş kayıp Droom kaçış oyunun 7-zip paketini Gökhan Koçak ile hazırlanan bu dosyayı indirmek için buraya tıklayın. GK Rare Games YouTuber'in tamamlanmayan oyunun videoyu izlemek için buraya tıklayın.

Ekşi Sözlük'te "droom" entry'de 3 tane mesaj vardır :

insanın içindeki hayvanı ortaya çıkarıyor kanımca..
"wroaaaah! bitirmeliyim" diyerekten giriliyor oyuna (12.04.2004 19:24 - demlikposet)

inanılmaz boğucu havası olan bir oda. öyleki insan her an uykuya yenik düşebilir. allah'tan sharpenter civarından gelen temiz hava ile rahat nefes alabildik (14.04.2004 15:18 ~ 11.08.2005 13:38 - nebilim)

tıklama sayınıza ve topladığınız item'lara göre farklı sonları olan oda.
50nin altında tık mutlu sona götürüyor. (05.05.2005 20:35 - aranhrice)

İlk ticari odadan kaçış oyunu (Crimson Room)

Dünya'da ilk ticari odadan kaçış oyunu kabul edilmektedir

Şubat 2004'te Toshimitsu Takagi'nin ilk ticari kaçış oyunu olan Crimson Room hayatına geçirilmiştir. Yıllardır başarmayı çalışan odadan kaçış oyunu ilk defa kullanabilirlik durumunda. Mart 2004'ten sonra daha kaçış oyunu geliştirmeye başlatılmıştır. Oyunu oynamak için buraya tıklayın. Aşağıdaki kaçış oyunun çözümlerini okuyunuz.

1. Tavan görüş noktasından çıkıp ilk ekrana geçmek için herhangi bir yere tıklayın.
2. Dönmek ve pencereye bakmak için sağdaki duvara tıklayın.
3. Perdelere bir kez tıklayın ve pencere kenarındaki gümüş anahtarı alın.
4. Perdelere beş kez daha tıklayın, içlerinden bir şey düşecek. Kalın halkayı alın.
5. Tekrar perdelere ve ardından yastığa (sağ altta) tıklayarak yatağa doğru dönün.
6. Yastığa tıklayın ve altın anahtarı alın.
7. Ekranınızın sol alt kısmındaki sarı ve beyaz arasındaki çapraz kenara bakın. Yatağın yan tarafındaki bir bakış açısına gitmek için bu çizginin sadece sarı tarafına tıklayın. Metal çubuğu alın.
8. Yatağın görüş açısına dönmek için yastığa tekrar tıklayın.
9. Boş duvara bakmak için yatağın ayakucuna tıklayın.
10. Ekranınızın sol alt kısmındaki kırmızı ve mor arasındaki çapraz kenara, yani merkeze daha yakın olana bakın. Yatağın başka bir bölümünü görmek için bu çizginin mor tarafına hafifçe tıklayın. Pili alın.
11. Şifonyerin bakış açısına gitmek için kırmızı duvara tıklayın.
12. Altına bakmak için şifonyerin altındaki gölgeye tıklayın. Kaseti alın.
13. Şifonyer bakış açısına geri dönmek için şifonyerin üzerine tıklayın.
14. Altın anahtara tıklayın ve onu açmak için soldaki anahtar deliğinde kullanın. Çekmeceyi açın ve güç kablosunu alın.
15. Gümüş anahtara tıklayın ve onu açmak için sağdaki anahtar deliğinde kullanın. Çekmeceyi açın ve kırmızı kutuyu alın.
16. Daha yakından bakmak için yemeğe tıklayın. İnce yüzüğü alın.
17. CD oynatıcıya bakmak için soldaki hoparlöre tıklayın. Güç kablosunu tıklayın ve CD oynatıcıda kullanın. Açmak için güç düğmesine (sol üst) tıklayın. Açmak için CD çekmecesine tıklayın. Üçüncü anahtarı alın.
18. Kırmızı kutuyu tıklayın. Kalın halkayı soldaki dairesel deliğe, ince halkayı sağdaki deliğe ve metal çubuğu uzun deliğe yerleştirin. Açmak için kapağa tıklayın.
19. Pili diğer pilin yanındaki boşluğa, kaseti kaset şeklindeki deliğe yerleştirin ve videoyu oynatmak için merceğe tıklayın.
20. Videoyu dikkatlice izleyin. Sona doğru adam dans etmeyi bırakıp ekrandaki küçük bir alanı işaret edecek. Burada küçük bir artı işareti birkaç kez yanıp sönecektir. Fare işaretçinizi artı işaretinin üzerine getirin ve videonun sonunu bekleyin.
21. Duvarın, artı işaretinin üç kez olduğu, normalde dikkat çekmeyen alanına tıklayın. Duvarda kırmızı bir kare kendini gösterecektir. Açmak ve bir kasayı ortaya çıkarmak için tıklayın.
22. Daha yakından bakmak için kasaya tıklayın. Kombinasyonu Sarı Oda'da öğrendiğiniz dört haneli sayıya ayarlamak için sayılara tıklayın. (kasanın şifresi 1994) Açmak için anahtar deliğindeki üçüncü anahtarı kullanın. Tornavidayı al.
23. Şifonyerin bakış açısına dönmek için sağdaki kırmızı duvara tıklayın. Kapıya bakmak için mavi kapıyı (sağ altta) tıklayın. Kapı koluna daha yakından bakmak için kapıya tekrar tıklayın.
24. Çıkarmak için kapı kolundaki tornavidayı kullanın. Kapıyı açmak için geride bıraktığı deliğe tıklayın.

Ekşi Sözlük'te "crimson room" entry'de mesajlardır şunlardır :

evet atrin ile ortaklaşa bi çalışmanın sonucunda ben de çıktım bu odadan..biraz dikkat,biraz da adventure tecrübesi istiyor.kapı açılınca üstünüzden yük kalkıyor resmen. (19.02.2004 19:35 - teenspirit)

15 dakika boyunca uğraşıp hala çıkamayınca kafa yediğim oyun.. ulan bu kutu niye açılmıyo hala (19.02.2004 20:18 - silvalinionisis)

animasyon sahnesinde cd-playera dönüş yaşattığı için yarım saat boyunca, ulan acaba bu noktamıydı be? diyerek tüm duvarı mousela oyduğum sinir sahibi olduğum oyun. ama küçücük bir şey (sabırsızlık) yüzünden bir oyunda bu kadar uzatılmazki be kardeşim (19.02.2004 21:02 - silvalinionisis)

oyunun yaratıcısı toshimitsu takagi'dir (19.09.2005 18:46 ~ 22.09.2005 01:26 - biohazard)

kasanin sifresinin degisken oldugu oyun (08.11.2005 17:33 - good night my someone)

kasanın şifresi ancak oyunu oynadığınız sayfadan kağıtta yazan sayfaya giderseniz doğru kabul ediliyor. şifre yazan kartları açtıktan sonra back ile oyuna yeniden geri dönüyoruz, e bu da haliyle oyunun yeniden yüklenmesi ve tüm hede hödöleri yeniden bulup, yerlerine koymak anlamına geliyor. (01.03.2006 22:45 - patlamis misir)

Odadan kaçış oyunları mucidi Toshimitsu Takagi'dir ve dünya'nın ilk resmi odada kaçış oyunu Crimson Room kabul edilmektedir. 8-bit dönemlerde Commodore 64, Sinclair ZX Spectrum, gibi bilgisayara hiç odadan kaçış oyun geliştirilemiyor. Ancak, retro oyun geliştiriciler odadan kaçış oyunları yapabilmektedir.

Kaçış oyunların yükselmesi

Crimson Room'un yeni oyunun Viridian Room, Blue Chamber, Terminal House, gibi Takagi oyunları geliştirilmiştir. Eylül 2005'te Mateusz Skutnik tarafından geliştirilen ilk Submachine kaçış oyun serisi olmuştur. 2006'da gelindiğinde kaçış oyunları Flash platforma yüzlerce fazla oyuna ulaşmıştır. Kaçış oyundan Mog House, Just Escape, Doors, Daymare Town, Adventure X serileri (adventurex.de sitesi 2015'in sonunda kapatıldı, şu an domain satılık), Crazy Doors of Rainbow Colors, Kremen (Nisan 2016'a kadar Kremen resmi film sitesinde oyun oynanılıyor), Defuse the Bomb (Pakistan'da geliştirilmiştir olabilir), Coorp, Dream Escape, Tucoga's Room (Brezilya'da geliştirilmiştir), Muselock, Escape from Octlien, The Escape Serie, gibi bulunuyordu. 2007'de 2012 yıllar arasında 2keysGames.com (şu an site feshedildi) geliştirilen Rupert's Adventures (Rupert'ın Maceraları) adı altında kaçış oyun serileri hazırlandı. 2009'da Melting-Mindz kaçış oyun serileri geliştirildi ve Flonga sitesinde yayınlandı. 12 Eylül 2012'de Fireproof Studios tarafından yayınlanan The Room adlı 3 boyutlu kaçış oyunu yapıldı ve BAFTA 3 boyutlu bulmaca oyun ödülü kazandı.

Flashpoint arşivinde çok sayıda kaçış oyunları vardır. 2014'te bilgisayar tarayıcı oyundan mobil'e geçiş yapılması sonucu Flash kaçış oyunları geliştirmeler azalmıştır. Şu an HTML5 kaçış oyunları azdır. Flash kaçış oyunları fazladır.

Dünya'da ilk gerçek odadan kaçış oyunu (SCRAP)

Gerçek kaçış oyunları ilk defa Temmuz 2007'da Japonya'nın Kyoto kentinde Real Escape Games bilinen SCRAP kurucusu Takao Kato gerçekleştirilmiştir. Birkaç yıl sonra Japon televizyon kanallarda kaçış oyun programları sunulmuştur. Şu an ABD, İngiltere, İspanya, Macaristan, Polonya, Almanya, Portekiz, gibi gerçek kaçış oda oyunları bulunmaktadır. Günümüzde dünya genelinde 50 ülkede ve 280 şehirde gerçek kaçış oyunları var.

Türkiye'de ilk odadan kaçış oyunu

Ocak 2009'da Cengiz Türk adlı Flash oyun geliştiricisi ilk Türk kaçış oyunu Escape from Archive Room yapılmıştır. Diğer oyundan Timescape ve Erzuroom serisi kaçış oyunlar mevcuttur. Türkiye'de ilk kaçış ve korku evi oyunu 2013 yılında İstanbul'da faaliyete geçmiştir. Ülkemizde ilk televizyonun kaçış oyunları 2016'da TRT Okul'un Çıkış Yok programı yapılmıştır. Çıkış Yok yayın akışları 22 Şubat 2019'da TRT Okul'un kanalın kapatılması sonucuyla artık yayınlanamıyor. Bir zamanlar 2016'ın sonlarında Gökhan televizyonda uydu alıcıdan TRT Okul kanalı izlenerek gecelerde Çıkış Yok kaçış oyun programı izlenmiştik. Şu an kaçış oyun TV programı bulunamamakta. Şu an kaçış oyun Ankara ve İstanbul illerde falan mevcuttur.

Güncelleme tarihi : 18 Mart 2024 saat 02:42