Wayback Machine Anıları
Gökhan Koçak, 4 yıldır Wayback Machine giriyorum, ancak Internet Archive kapattılar. 9 Ekim 2024'te Internet Archive saldırıya uğramış ve Wayback Machine erişilemez durumdaydı. Archive.org girildğinde çevrimdışı kaldılar. Gökhan'ın aşağıdaki Wayback Machine anılardan yer almıştır. 14 Ekim 2024'te Wayback Machine yeniden açıldı ancak, salt okunur ve diğerlerinde çevrimdışı kalmaya devam ediyor. Internet Archive bağışları PayPal (ülkemizde hala kapalı, gelecekte yeniden açılmasını planlıyor) ve kripto Bitcoin ödeme yapılarak bağış bulunabilirdi.
Anılarımız
- İlk girdiği sitede Lyngsat vardır. 1999'a gittiğinde çok sayıda analog ve dijital uydu yayınları mevcuttur. Şu anda analog uydu yayın yalnız Brezilya'da TV Verdade, Ideal TV (şu an kesildi) ve TV Aparecida (şu an kesildi) kanalı var ve yıl sonunda veda edilerek dünya'da analog uydu yayınları kalkmış olacağız.
- TV yayın akış kılavuzu internet sitesi 2008'de Lyngsat Guide vardır. Kanal D, CNBC-e, ZDF, TF1, TV5Monde, RTP int, gibi yayın akışları erişiliyor. 2010'un başlarında abone yetersizlik sebebiyle Lyngsat Guide kapatıldı. Lyngsat Address vardı eskiden, 2014'ün sonlarında kapatılmıştır.
- Koç.net'in eski internet sağlayıcısı BiRi vardır, 2009'da Türkiye'de ilk defa ADSL2+ gelmiştir. Anılarda 2 BiRi reklam oyunu vardır bunlardan, Biri Beni Kurtarsın ve BiRi Artık Atlasın. BiRi internet siteleri 2013'te kapatıldı. Biri Beni Kurtarsın ve BiRi Artık Atlasın oyunun şu ana kadar internetteki oyunun kopyasını ulaşılamamıştır.
- 2000 yılında Show TV'nin interaktif oyunu olan Showgames vardır. Flash oyun ve Java oyunları barındırılıyor. 2013'te kaldırılmıştır.
- Türkiye'nin ilk ve tek bahis ve kumar haber sitesi Bahis Medya, 2007'de kuruldu ancak, 2018'de yasal sorunlar nedeniyle haber sitesi kapandı.
- Anten A.Ş. bildiği Türkiye'nin karasal dijital platformun web sitesidir. Karasal televizyonun analogdan sayısala geçiş yapmak için tasarlanmıştır. TRT'nin ve RTÜK'ün yasal sıkıntısı nedeniyle hiçbir işlem ve gelişme yapılamaması nedeniyle 1 Ocak 2019'da kapattı ve "Account Suspended" diye yazı geldi. Birkaç gün sonra komple kapattı. Yıllar sonra nic.tr askıya alma uyarı alındı. Şu an aynı adreste online kumarhane yönlendiriyor.
- Turkcell'de 1998'deyken kapsama alan haritası için Java applet istiyor ancak, tarayıcıda haritayı gezinirken kasıyordu. Birde 2001'de GPRS Land vardır. Chat Meydanı, işe bilgisayar üzerinden sohbet hizmeti var. Daha sonra ödüllü Örümcek Adam WAP oyun, SavaşMobil ise savaş WAP oyun ve 21Mobil ise blackjack casino WAP oyunu vardır.
- Flysat'ta 2003'te ilk sitesinde Türksat, Hotbird, Astra, gibi uydularında yalnız Ku-bandıyla göstermektedir. 2008'de Türksat uydusunda atv kanalında UEFA Euro 2008 maçları şifreliyordu. Dahada bir uydusunda İtalya'daki DVB-H data yayını vardır. 2013'te Intelsat 68 Doğu uydusundaki Ruanda'da ilk uydu kanalın iddia etti. Mart 2021'de Türksat 4B uydusunda Kule AŞ'ın DVB-T2 T2-MI uydu testleri yaptı, birkaç gün sonra frekanstan ayrıldı.
- Şikayetvar'da 2001'den beri arşivlenmiş şikayette vardır. 2010 yılında gezinirken Turkcell firma adına çok şikayet makaleyi buluyorduk.
- Başarı Mobile'ın Mobil Oyuncu adlı SMS ile ücretli oyun ve uygulama indirme sitesi vardır. Son eklediği oyun 2018'in başında olmuştur. Türkiye ve KKTC vatandaşıyla SMS gönderip tuşlu telefondan oyun indiriliyordu. Zamanında Samsung telefonda önyüklü Mobil Oyuncu hizmetini yer alırdı. Ülkenin en son SMS oyun indirme servisi kabul edilmekte. Mobiloyuncu.com sitesi, 2022'nin ortasında kapatmıştır. Şu an aynı adreste online kumarhaneyi yönlendirmekte.
- Romanya'da bir internet sitesi kısa mesaj gönderilen ücretli Java mobil oyun servisi bulduk. Oyunu indirmek için Romanya mobil hattı gerekiyormuş. Türkiye'de indirilemiyor.
- Satco DX'de 14 Kasım 1996'da Türksat 1C (42°E) uydusunda tamamı analogdur. Eutelsat II F-2 (10°E) uydusunda Kral TV dijital olarak yayınlıyor. Intelsat 704 (66°E) uydusunda Güney Afrika'da Skytrain kanalın logosu gördük. Birde Intelsat 703 (57°E) uydusunda Etiyopya ETV devlet kanalın görüntüsü vardır. Gorizont 28 (90°E) uydusunda Rusya'nın Krasnoyarsk bölgesinde TV Krasnojuvska adlı yerel TV kanalı vardır.
- Alman UKW-TV web sitesinde, 2001'de VHF 1. bandıyla dünya çapı TV kanal frekansları .zip olarak indirdim. 2000-2006 arasında Wayback Machine ile REFLEXION dergisinde PDF indirdim ve Gökhan'ın bilgisayarın sabit diskinde mevcut. Şu an Reflexion dergisinde arşivine ulaşması için abonelik giriş yapmak gerekiyor ve abone olmak imkansız. Paketler çok yakında Google Drive'a yükleyerek internetten açık hale getirilecek.
- Feshedilmiş karasal sayısal paralı platformu İspanyol Quiero TV, 2000-2002 arasında faaliyette göstermekte. Sitede interaktif hizmetlerde haber, spor, boğa güreşi, ekonomi, magazin, hava durumu, eğlence ve atari oyunlar yer almaktadır.
- Arap ülkelerde bir internet sitesinde SMS hizmetleri vardır. Yalnız melodi, polifonik, siyah-beyaz resim ve operatör logosu mevcuttur. Arap ülkede GPRS yaygın olmadığı nedeniyle Java oyun, gerçek ses ve duvar kağıdı kullanılamıyor. Daha sonra kapattılar.
- Fransa'da M6 TV kanalın mobil ücretli oyun web sitesi vardır. Oyunlar tamamı ücretli ve indirmek için SFR, gibi Fransız mobil hattı gerekiyor. SMS gönderip Java oyunu indirilebiliyor ve tuşlu telefon gerekiyor. Daha sonra kapandılar ve Türkiye'de oyun indirilemiyor.
- Kanal D internet sitesinde 2018'e kadar tarayıcı oyunlar vardır. Eskiden Flash oyun vardır. Beceri, macera, zeka, casino, yarış, spor, aksiyon, gibi oyunlarımız vardır. Online oyun ve sosyal kumarhane oyunları yer alıyordu.
- MobiWar internet siteye Wayback Machine'den girmiştim. 2011'e kadar Turkcell hizmetiyle aktiftir. Zamanında tuşlu telefon, iPhone, Digitürk ve bilgisayar üzerinden oynuyordu. 2015'te MobiWar geri dönüş yaptı. 2017'de kapattılar ne yazıkki.
- iPhone'dan önce Apple'ın akıllı telefon prototipi Wayback Machine'de 2001'de arşivden bulmuştum. Apple'ın akıllı telefon yapılacağı için iddiada bulunmuştur. 2007'ye kadar piyasaya sürülememiştir.
- PayPal Türkiye anasayfası Wayback Machine'de göstermiştik. Eskiden para çeker ve para gönderiliyor. PayPal ile ödemeyi alabilirlerdir. Şu anda kapalı ve gelecekte yasal düzenlemeler yapılarak efsanevi ödeme sistemi ülkemizden geri dönebilirsiniz.
- RTÜK kurumsal internet sitede 1995-2006 arası basın haberleri düz metine kopyaladık ve şu an bulunmayan 2008-2010 Faaliyet Raporu arşivlenip bilgisayara indirdim. Türkiye'de DVB-H, 2008'de Kayseri il merkezinde 1 yıl süreyle UHF 49. kanaldan tek frekansta 7 kanalı test yayını yapılmıştır. 2009'da test yayın tamamlandı ve DVB-H yayını kesildi. Türkiye'de DVB-H yayının başlama planı yoktur.
- Miniclip oyun sitesi vardır. Eskiden Flash oyunu bu websiteden oynuyorduk. Wayback Machine'de çok sayıda Flash ve Shockwave oyun mevcuttur. Flash desteği kesilmesi sonucu 2022'de 8 Ball Pool ve Agar.io dışında tüm tarayıcı oyunları kaldırılmıştır.
- Şu an sunucuyu kapatılan 2015'te yayınlanan Japon pachinko rol-yapma oyunu olan Animal X Monster internet sitesi görmüştüm. Ek olarak kaçış oyunun olan Animon - Mermaid Princess Mame's Adventure gelmiştir. Oyun, 27 Ekim 2016'da kapatıldı ardından Google Play ve App Store'dan kaldırıldılar. Animal X Monster internet sitesi Aralık 2018'e kadar girebilirdi.
- CepMagic adlı SMS eğlence websitesi vardır. Zamanında GPRS uyumlu cep telefondan gerçek ses, duvar kağıdı, videolar ve Java oyunlar yer alıyordu. CepMagic içerik indirmeler ücretli ve yalnız Turkcell, Avea ve Vodafone kullanıcılarda yararlanabilir. 2007'e kadar Kanal 6 reklam kuşağında CepMagic Java oyun reklamı yer almıştır.
- 12 yıl önce Gökhan'ın bilgisayarında Melek'in başında oynadığımız Facebook moda oyunu Coco Girl vardır. Wayback Machine'de Coco Girl girince çalışmıyordu. Geliştiricisi Arjantinli MetroGames vardır ve internet sitesi arşivlidir. MetroGames internet sitesi Ekim 2017'de kapatıldılar. Şu an oyuna girince hata aldı ve bu oyunun kısmen kaybolduğunu düşünülmektedir.
- 2006 yılında kurulan Oyunlar1.com internet sitesi vardır. Wayback Machine'de binlerce Flash oyun bulunmaktadır. Ocak 2021'de Flash oyun silip yerini yalnız HTML5 tarayıcı oyuna bıraktılar. Şu an güvensiz oyun sitesidir.
- Efes Pilsen eskiden bira marka sitesi vardır. Mayıs 2013'te alkol yasağı nedeniyle websiteye veda edilmiştir. Efes Pilsen site domaini Nisan 2019'da silinmiştir.
- Vodafone Türkiye'de eskiden Vodafone Live eğlence servis sitesi vardır. Haber, spor, ekonomi, hava durumu, müzik, video, oyun, gibi hizmetler sunuluyordu. Şimidide Vodafone Live kapandılar. Almanya'da Vodafone Live şu an devam ediyor.
- İçki Sepeti ise Türkiye'de eskiden internette satılan alkol sitesidir. Bira, şarap, şampanya, porto şarabı, viski, rakı, vodka, brendi, gibi satmaktadır. İçki Sepeti sitesi 2011'de 6111 sayılı kanunun yürürlüğe girilmesi sonucu kapatılmıştır.
- Beko'nun eskiden ürün satılan masaüstü ve dizüstü bilgisayar, tüplü televizyon, uydu alıcısı, kasetçalar, DVD oynatıcı, DVD kaydedicisi vardır Wayback Machine'de. Ek olarak, ülkemizde yıllardır faaliyette geçilemeyen DVB-T alıcıları satılmaktadır ancak 2007'in sonbaharında ürün listeden çıkarılmıştır.
- YouTube öncesiyle video sitesi Alkışlarla Yaşıyorum, 2004'te kurulup ve Wayback Machine'de videoları gözatılmaktadır. Alkışlarla Yaşıyorum video sitesi 24 Temmuz 2020'de kapanmış ve tüm videoları kaybolmuştur. Bazı indirilmiş Alkışlarla Yaşıyorum videoları YouTube'a yüklenmişlerdi. Şu an Alkışlarla Yaşıyorum İzlesene.com hesabıyla videolar kaldı.
- Eskiden tarayıcıda oynadığı Crimson Room öncesi kaçış oyunu olan 2002'de Droom vardır. Higo Yoşiyuki tarafından geliştirildi ve oyunu oynamak için Cult3D, QuickTime ve Adobe Flash Player eklenti ihtiyacı gerekiyor. Sunucu 2012'in yaz ayına kadar oynayabilirdi. Wayback Machine'de sunucu taraflı kod kısmen kaybolurken ve içerikleri kısmen bulunmuştur. 17 Mart 2024'te GK Rare Games adlı YouTube kanalında tamamlanmayan oyun oynama videoyu yüklemiştir.
- TTNET Bil Bil Kazan ödüllü Facebook bilgi yarışma kampanyası vardır. Resim içerikleri arşivlenmedi ve Facebook uygulamasında hala arşivlenmediler.
Şu an salt okunur olan Wayback Machine erişilmektedir. Ancak, Gökhan Koçak Blog'da Wayback Machine'ye kaydedilemez. Yakında web sayfası kaydedilmesine açılacak.
Yorumlar
Yorum Gönder
Yorumu yazın